Het Nederlandse onderwijs is continu in beweging, maar kampt met veel problemen. Denk aan lerarentekorten en toenemende segregatie en laaggeletterdheid. Genoeg redenen voor de overheid om een tandje bij te steken en het onderwijs naar een hoger level te tillen. Het onderwijs van de toekomst staat uiteraard niet muurvast, maar wij hebben daar zo onze eigen ideeën over. In dit artikel lees je hoe de klas van de toekomst er volgens ons uitziet.
1. De leerkracht wordt ook coach
Over 10 jaar zal de docent volgens ons niet alleen kennis overdragen, maar ook leerlingen actief coachen in hun leerproces. Het lessenpakket wordt minder statisch en er is veel meer keuze voor vrije keuzes en een combinatie van online en offline activiteiten. De balans tussen theorie en praktijk wordt beter zichtbaar.
Ook sociale media krijgen een prominentere rol in het onderwijs. Leerlingen hebben nu al behoefte aan lessen mediawijsheid, laat staan over 10 jaar. De leerkrachten zullen zich constant moeten bijscholen om de nieuwste snufjes van sociale media te leren. Op dit moment weten kinderen veel meer van sociale media dan hun ouders en leerkrachten. Dat zorgt soms voor nare en zelfs gevaarlijke situaties. Leerkrachten onderling onderwijzen elkaar door micro-teaching.
Bovendien komen experts uit het bedrijfsleven vaker gastlessen geven, iets wat in het hoger onderwijs al vaak gebeurt. Op deze wijze zien leerlingen theorie uit een ander perspectief.
Meer gastlessen:
- Les over belastingen door een medewerker van de belastingdienst
- Les over zelfstandig ondernemen
- Les over de ethiek van journalistiek
- Les begrijpend lezen door een schrijver
Pluspunten:
- Door gastlessen krijgen leerlingen een beter idee van wat er allemaal mogelijk is
- Leerkracht krijgt hierdoor meer ruimte voor voorbereidingen etc.
- Werkdruk wordt ietwat verlaagd
2. Robots als leerkracht?
De inzet van robots in het onderwijs kan niet uitblijven. Terwijl de robot leerlingen entertaint en lesgeeft, kan de leerkracht zich bezig houden met randzaken zoals nakijken of voorbereiden. Ook dit verlaagt de werkdruk en zal zorgen voor minder docentenuitval door burn-outs. Ook VR zal worden toegepast.
Let op! Hoe ver we de toekomst ook inkijken; een leerkracht is onmisbaar. Robots vervelen snel en het sociale aspect is minstens zo belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Robots vormen slechts hulpmiddelen en ontlasten zo de docent.
3. Grote klassen en docentenduo’s
Om het lerarentekort op te vangen worden klassen alsmaar groter. Om deze grote klassen ‘aan te kunnen’ worden onderwijsassistenten ingezet om goed te kunnen inspelen op de individuele behoeften van leerlingen. De theorie krijgt de klas gezamenlijk, waarna groepen worden gevormd om de theorie toe te passen. Door dit co-docentschap krijgen leerlingen beter onderwijs op maat.
4. Online ondersteuning
De digitalisering van het onderwijs begon zo’n 10 jaar geleden al. De eerste zogenoemde ‘Steve Jobscholen’ openden haar deuren. In 2030 zal de digitalisering meer vorm krijgen. Inschrijvingen, oudercontact, rapporten, maar ook de lessen worden steeds meer online gegeven. Tijdens de coronacrisis hebben we al een voorproefje gekregen:
- Online leerpaden op maat om kinderen zelfstandig op eigen niveau te laten werken
- Automatische optimalisering van toetsen en taken. Dit verlaagt de werkdruk
- Online lessen om lerarentekort in bepaalde regio’s op te vangen
- Sociale media integreren voor meer interactie. Bijvoorbeeld: de vraag met de meeste likes komt aan bod.
5. Meer lichaamsbeweging
Steeds meer kinderen zijn te zwaar. Daarom moeten scholen het heft in eigen handen nemen om kinderen gezond te laten opgroeien. Maar niet alleen voor de lichamelijke gezondheid is sporten belangrijk, ook voor de geestelijke gezondheid. Uit onderzoeken blijkt dat leerlingen zich na het sporten beter kunnen concentreren.
Een mooi initiatief waarin verschillende basisscholen aan mee doen is de ‘daily mile’. Voor schooltijd rennen alle kinderen een mijl. Gewoon om lekker in beweging te zijn en vol energie de schooldag te beginnen.
6. Praktische- en levenskennis
Het huidige schoolsysteem is voornamelijk gericht op resultaten en prestaties. Ook wel een kennismaatschappij genoemd. Een diploma, daar doe je het voor. Aan je persoonlijke ontwikkeling of algemene kennis wordt niet of nauwelijks aandacht besteed. Daarom zijn vakken als burgerschap van groot belang voor de algemene kennis van leerlingen. Denk hierbij aan onderwerpen als: hoe koop je je eerste huis? Hoe vul je jouw belastingformulieren aan? Hoe start ik een eigen onderneming? Welke politieke partijen zijn er? Etc.
Een ander idee is om leerlingen zelf te laten bepalen wat voor vak ze er extra bij willen krijgen. Dit noemt men ook wel grensoverschrijdende vakken. Deze vorm van zelfsturend onderwijs is zeer krachtig. Omdat leerlingen zelf thema’s aanhalen, zijn ze extra gemotiveerd om actief deel te nemen aan de lessen.
7. Meertalig onderwijs
Het Nederlandse onderwijs besteedde het afgelopen decennia veel aandacht aan meertalig onderwijs. Zo zijn er talloze middelbare scholen waar je les krijgt in het Engels. Ook veel opleidingen op universiteiten en hoge scholen zijn in het Engels. Een uitstekende manier om je internationale baankansen te vergroten.
De andere kant van de medaille laat zien dat het taalniveau Nederlands wat omlaag gaat. Verschillende politici pleiten dan ook voor minder tweetalig onderwijs en meer aandacht voor de Nederlandse taal. Ondanks dat, denken wij dat meertalig onderwijs in de toekomst het nieuwe normaal wordt.
8. Futuristisch schoolgebouw?
We worden omgeven door technologie en constante bereikbaarheid. Dat vergt nogal wat van ons lichaam en onze geest. Overspannenheid en stress liggen op de loer. Daarom komt er veel meer ruimte voor bezinning, stilte en reflectie. Het motto wordt: ‘disconnect to reflect’. Bezinning in de vorm van religie zal veranderen naar bezinning in de vorm van mediteren, muziek of yoga.
Hierdoor wordt een schoolgebouw meer dan alleen een plek voor onderwijs. Het wordt een multifunctioneel centrum waar ook theaterzalen, toneelgemeenschappen en ruimtes voor zelfontplooiing zijn. Klasruimtes worden groter en flexibeler. Het onderwijs zelf wordt afwisselender omdat er meer mogelijk is met technologie.
Tot slot is duurzaamheid nog steeds zeer belangrijk in 2030. Circulariteit zal een sleutelrol spelen. Denk aan daktuinen, moestuinen en onderwijs over duurzaam leven.
De school van de toekomst wordt dus meer dan alleen een plek waar je kennis opdoet. Althans, dat denken wij. Hoe ziet ons onderwijs er volgens jou uit?
Ben jij leerkracht en werk je graag mee aan het onderwijs van de toekomst? Meld je dan aan als bijlesdocent en help kinderen met behulp van de toekomstbestendige technologie. Of ben je student en zie je een bijles met een VR-bril wel zitten? Kijk dan eens rond op de website van BijlesHuis!
Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van de nieuwste artikels van Bijleshuis! Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.
