Dagelijks zijn we bezig op onze devices: smartphones, laptops, tablets en computers. Tegenwoordig leven we allemaal in een digitaal tijdperk. Deze nieuwe media bieden ons tal van mogelijkheden aan, thuis, op het werk en ook in toenemende mate op school. BijlesHuis biedt bijvoorbeeld onder andere onderwijs op afstand aan met online bijles door middel van een online leeromgeving. Het is dus belangrijk kinderen te helpen om goed met deze digitale wereld om te gaan zodat ze mediawijs worden. Hieronder lees je hoe je als ouder jouw kinderen een goede mediaopvoeding kan geven.
Mediawijs zijn: wat is dat?
Je bent mediawijs wanneer je media kan begrijpen én gebruiken. Met mediabegrip wordt bedoeld:
- inzicht in media hebben (zoals het herkennen van reclames);
- het kunnen analyseren (bijvoorbeeld dat je weet welk bedrijf de reclame heeft gemaakt);
- reflecteren (bijvoorbeeld bij jezelf nagaan waarom je je niet zou laten overtuigen door reclames);
- evalueren( zoals de betrouwbaarheid van een bedrijf onderzoeken).
Mediagebruik verwijst naar zaken zoals
- het bedienen (zoals blind typen)
- creëren(zoals het schrijven van blogs)
- navigeren(online bronnen vinden en gebruiken);
- structureren van media (zoals het verzamelen van afbeeldingen voor je blog).
Mediawijs worden houdt dus in dat je bepaalde kennis (weten), vaardigheden (kunnen) en attitudes (willen & durven) nodig hebt. Mediawijsheid heeft kortom vele aspecten die tegenwoordig allemaal noodzakelijk zijn in het dagelijkse leven. Aan de hand van deze korte test kun je ontdekken hoe mediawijs jij bent. Wil je testen hoe je kinderen media gebruiken, dan kunnen ze hier klikken. Als je meer wil weten over mediawijsheid, dan kun je de website van Mediawijsheid bezoeken. Dat is een organisatie opgericht op initiatief van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, die tot doel heeft om iedereen (digitaal) mediawijs te maken zodat men zich gemakkelijker en zekerder kan bewegen in de (digitale) maatschappij.
Mediawijsheid kun je je voorstellen als een soort pizza! Kijk maar in het filmpje hieronder:
Mediaopvoeding: wat is dat?
Kinderen raken al heel snel bekend met de digitale mediawereld. Soms lijkt het wel alsof ze het beter kennen dan volwassen mensen, maar dat beeld klopt niet. Regelmatig begrijpen kinderen niet helemaal hoe verschillende media werken en zijn ze zich niet goed bewust van alle mogelijkheden en de risico’s die daarmee gepaard gaan. Door een goede mediaopvoeding leer je kinderen veilig, bewust en gezond omgaan met (digitale) media. Een belangrijke taak van de ouders en andere volwassen mensen is om kinderen hierin op een verantwoordelijke manier te begeleiden. Op de website van Mediawijsheid kun je dossiers vinden om je hiermee een handje op weg te helpen.
Hoe pak je mediaopvoeding aan?
Kort gezegd: doe het samen. Ga samen achter de computer, tv of tablet zitten. Kijk mee, stel vragen en laat vooral ook je kind zelf vragen stellen. Zo zal je kind zich meer bewust worden van zijn of haar mediagebruik. Het is belangrijk om een goede balans te vinden: behalve (digitale) media moet er ook nog genoeg ruimte zijn voor andere spelletjes, sporten en nachtrust. Hier zijn een paar algemene tips:
- Vertrouw jezelf. Ook als je soms het idee hebt dat je niets weet over hoe Instagram Stories, Snapchat streaks of vlogs werken, weet je waarschijnlijk meer dan je denkt. Volwassenen staan in de echte wereld namelijk met beiden voeten op de grond en hebben vaak wel een goed gevoel voor wat goed en slecht is.
- Doe datgene waar jij je het meest comfortabel mee voelt. Je hoeft niet per se te kijken naar andere ouders en begeleiders als je dat niet wilt. Voel je vrij om informatie op te zoeken en naar anderen te luisteren, maar durf ook te vertrouwen op je eigen intuïtie.
- Het is belangrijk om te onthouden dat media veel mogelijkheden bieden. Als je kinderen er helemaal van probeert af te schermen, zullen ze kansen missen om belangrijke vaardigheden te leren. Media kunnen helpen bij het onderhouden van contacten en zijn een hele grote bron van informatie waar je heel wat van kan bijleren.
- Door duidelijke afspraken te maken over mediagebruik en mediaconsumptie kan voorkomen worden dat de balans verloren gaat door overmatig gebruik. Hieronder lees je daar meer over!
Wat te doen bij overmatige mediaconsumptie
Overmatige mediaconsumptie valt te herkennen aan verschillende signalen waaronder het verwaarlozen van schoolwerk en hobby’s, stemmingswisselingen, concentratieproblemen, etcetera. In deze gevallen zul je adequaat moeten handelen en regels moeten opstellen om je kind zo goed mogelijk te helpen. Op deze manier kan je kind zich een gezonde mediaconsumptie aanleren. Er is geen duidelijke maatstaf om te bepalen hoeveel minuten of uren schermtijd verantwoord is. Deze hoeveelheid varieert per kind, zijn of haar ontwikkeling en leeftijd. Daarnaast hebben verschillende ouders hier verschillende meningen over.
Overmatige mediaconsumptie voorkomen: mogelijke afspraken
Beperken van mediagebruik
Niet iedereen is even enthousiast over media: sommige kinderen hebben een creatieve hobby of spelen liever buiten. Mocht je toch het gevoel hebben dat er regels nodig zijn om het mediagebruik te beperken, adviseren de experts om de regels samen met je kind te bepalen. Het is namelijk van belang dat je kind snapt waarom er bepaalde regels worden ingesteld.
Enkele nuttige routines zijn:
- Geen schermgebruik 1 tot 2 uur voor bedtijd
- Geen telefoon tijdens het eten of het maken van huiswerk
- Leg media-vrije dagen en/of uren vast (bijvoorbeeld geen telefoon op zondag)
- Plan limieten of vaste tijden in op de toestellen zelf
- Ga regelmatig naar buiten
Beperken van mediaconsumptie
Hoe lang mag je kind tv kijken of spelletjes spelen op de telefoon of tablet? Hoe lang kinderen verschillende media mogen gebruiken, hangt af van het type medium dat er gebruikt wordt, en waarvoor het gebruikt wordt. Gaat het over vermaak, zoals het kijken van YouTube-filmpjes of gamen, dan is het aan te raden om de tijd te beperken. Echter, wordt de pc doelgericht en zinvol gebruikt voor huiswerk of online bijles, dan is het uiteraard niet nodig om de mediaconsumptie te beperken.
De mediawereld verandert steeds sneller en een goede mediaopvoeding vereist meer en meer een grote hoeveelheid aan ouderlijk toezicht. Let er wel op dat er een goede balans is tussen de regels en de ontspanningsmomenten van je kind. Wees dus niet te streng met de regels, maar probeer een goede middenweg te vinden tussen vrije tijdsmedia, schoolmedia en tijd zónder media. 😉
Zou jij online bijles willen proberen? Je kunt vrijblijvend naar een docent vragen die jou of je kind kan helpen! Heb je interesse om zelf online bijles te geven? Meld je dan nu aan als bijlesdocent en bekijk de openstaande online opdrachten binnen je vakgebied en help kinderen hun leerdoelen te bereiken!
Abonneren op onze maandelijkse newsletter kan hieronder!