Buiten is het koud en nat en op het weerbericht krijg je te horen dat het tijdens Kerstmis nog steeds zal regenen. Maar gelukkig zit je lekker warm binnen bij de kachel te genieten van een lekkere kop warme chocomel met slagroom, denkend aan een goed verdiende vakantie waarin je even niet hoeft te denken aan school of werk…dan rinkelt de telefoon. Het is je oudtante uit Genève die triomfantelijk aan je vertelt dat ze à la dernière minute met de hele familie kerstavond bij jou komt vieren. Ineens moet je nu voor meerdere personen alles gaan regelen! Maar maak je geen zorgen, de bijleselfjes van BijlesHuis staan voor je klaar om alles voor je om te toveren van het Franse enkelvoud naar het Franse meervoud! In deze blog vind je alle regels van het meervoud van het Frans. Op -x, op -s, welke meervouden er niet veranderen en wat de uitzonderingen zijn. Daarnaast moet je ook niet vergeten om het bijvoeglijk naamwoord en het lidwoord mee aan te passen! Dan ben je helemaal klaar voor de joyeuses fêtes (prettige feestdagen).
1. Meervoud Frans +s
De algemene regel om meervoud in het Frans te maken is behoorlijk simpel: je voegt gewoon een ‘s’ toe aan het enkelvoudige naamwoord, en klaar is Kees, je hebt een meervoudsvorm.
Deze regel geldt voor de volgende naamwoorden, ook wel les noms: le substantif (zelfstandig naamwoord) en l’adjectif (bijvoeglijk naamwoord). Het maakt niet uit of le genre (het geslacht) masculin ou féminin (mannelijk of vrouwelijk) is.
Let er wel op dat je in het Nederlands samenstellingen maakt door twee zelfstandige naamwoorden aan elkaar te verbinden. Het Frans werkt anders. Dan voeg je na het eerste woord de toe, gevolgd door een onveranderlijk zelfstandig naamwoord. Denk bijvoorbeeld aan kerst-, zoals in kerstbomen. Dit wordt sapins de Noël, en niet sapins de Noëls. Of neem kerstmarkten: marchés de Noël. Het tweede woord zet je dus niet in het meervoud.
Kijk eens aan, nu kan je alvast in je uitnodiging schrijven dat je de kerstboom hebt versierd met kerstballen, twee mooie sneeuwpoppen hebt gemaakt en dat er drie engeltjes in de grote kerststal staan.
2. Meervoud Frans +x
Ook heb je op de kerstmarkt wat kerstspulletjes en cadeautjes gekocht, die nu mooi onder de kerstboom liggen. Het Nederlandse woord ‘cadeau’ is een leenwoord uit het Frans, maar let op! Het meervoud van cadeau is niet hetzelfde als in het Nederlands! ‘de cadeaus’ spel je in het Frans namelijk als: les cadeaux.
2.1 -au, -eu, -eau -> +x
Je moet in het Franse meervoud een -xtoevoegen aan zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden die op -au, -eu en op -eau eindigen (dus geen -s)
- Ma mère porte un beau manteau d’hiver. (Mijn moeder draagt een mooie winterjas).
- Mes parents portent de beaux manteaux d’hiver. (Mijn ouders dragen mooie winterjassen).
- Je présente un bon vœu aux invités. (Ik deel een goede wens met de gasten).
- Je présente de bons vœux aux invités. (Ik deel goede wensen met de gasten).
- La famille joue un jeu de société. (De familie speelt een gezelschapsspel).
- La famille joue des jeux de société. (De familie speelt gezelschapsspelletjes).
2.2 -al -> -aux
Woorden eindigend op -al veranderen in het meervoud in -aux
Er zijn wel een paar uitzonderingen op deze regel wanneer je toch een -s moet schrijven in het Franse meervoud.
2.3 -ail -> +s
Bij de meeste woorden eindigend op -ail wordt een -s toegevoegd, maar een paar woorden veranderen toch in -aux.
2.4 -ou -> +s
Bij de meeste woorden eindigend op -ou voeg je ook een -s toe. Echter, er zijn een paar uitzonderingen waarbij de -s in een -x verandert!
3. Meervoud Frans dat hetzelfde blijft
Poeh zeg, met zoveel verschillende mogelijkheden zie je misschien door de bomen het bos niet meer. Gelukkig zijn er volgens je oudtante ook veel makkelijkere woorden waarbij helemaal niets verandert!
Zo is het wanneer een woord eindigt op een -s, -x of -z in de enkelvoudige vorm, dat het meervoud precies hetzelfde is!
- On ne révèle pas le prix précis d’un cadeau. (Men onthult de precieze prijs van een cadeau niet.)
On ne révèle pas les prix précis des cadeaux. (Men onthult de precieze prijzen van cadeaus niet.)
- Mon nez coule du froid. (Mijn neus loopt door de kou)
Nos nez coulent du froid. (Onze neuzen lopen door de kou).
Andere vormen die onveranderlijk zijn, zijn Franse woorden die alleen in het meervoud bestaan. Dit staat ook wel bekend als een plurale tantum, een woord dat alleen bestaat in het meervoud.
- Les représailles (de vergelding, de wraak(actie)).
Est-ce que le chat planifie des représailles? Il n’a pas encore vu un cadeau de croquettes. (Plant de kat een wraakactie? Hij heeft nog geen cadeautje met kattenbrokken gezien.)
- Les ténèbres (de duisternis, het donker, de schaduw)
Le chat se tient dans les ténèbres. (De kat schuilt in het donker).
- Les préparatifs (de voorbereiding).
Bovenaan de lijst kan je dus préparatifs schrijven, of het synoniem préparation met een meervoud op -s, préparations.
Denk ook aan: les fiançailles (de verloving), les mœurs (de zeden), les frais(de kosten), les funérailles (de begrafenis), les archives (het archief).
4. Meervoud Frans uitzonderingen
Een laatste, maar niet geheel onverwachte, verassing ligt nog op ons te wachten onder de kerstboom: de onregelmatige vormen die geen van de bovengenoemde regels volgen. Gelukkig zijn er niet zo heel veel onregelmatige vormen. De bijleselfjes hebben de belangrijkste nog even hieronder op een rijtje gezet:
Aanspreekvormen:
Overige woorden:
5. Vergeet niet het lidwoord!
Meestal gaan de zelfstandige naamwoorden samen met een lidwoord. Deze moet je dus zeker niet vergeten om mee aan te passen wanneer je meervoudsvormen maakt. Het lidwoord zal altijd overeenkomen in nombre (getal): singulier ou pluriel(enkelvoud of meervoud) en genre (geslacht) met het zelfstandige naamwoord waarbij het hoort.
Let op, attention!Er bestaat geen Nederlands equivalent voor het onbepaalde meervoudige Franse lidwoord.
Un bonhomme de neige = een sneeuwman.
Des bonhommes de neige = sneeuwmannen.
Et les elfes du tutorat te souhaitent … de joyeuses fêtes ! (En de bijleselfjes wensen je prettige feestdagen!) Hé, waarom staat er hier geen des? Welnu, er zijn drie gevallen wanneer de meervoudsvorm des aangepast wordt naar de kortere vorm de. Hieronder geven we je in het kort de drie regels mee zodat je ze toe kan voegen aan je goede voornemens. Des -> de :
1. De + adjectif + nom (de + adjectief dat bij een substantief hoort + substantief).
Dit is alleen het geval wanneer het adjectief vóór het substantief staat.
- Je mets de jolies boules de Noël dans le sapin. (Ik hang mooie kerstballen in de kerstboom).
- Maar: L’enfant a reçu des joujoux colorés. (Het kind heeft bontgekleurde speeltjes gekregen). -> Hier staat het bijvoeglijk naamwoord wel achter het substantief.
De twee andere regels zijn als volgt:
2. Négation + de + nom(ontkennende zin + de + substantief)
3. Adverbe de quantité + de + nom (bijwoord van hoeveelheid + de + substantief).
Voor meer informatie hierover kan je met de slee naar de volgende blog over l’article partitif (het delend lidwoord) glijden.
Beste student, de kerstboom is opgetuigd en het kerstdiner staat klaar. De sfeervolle kerstlichtjes verlichten het huis en je zit knus binnen met je Franse oudtante (en heel de familie). En dat heb je verdiend, want wat heb je vandaag toch veel geleerd over le pluriel des noms en français! We wensen je een uitstekende volgend proefwerk Frans toe. Veel liefs, de bijleselfjes.
Blijf je toch nog wat moeite hebben met de regels van het meervoud in het Frans of loop je op andere delen van de Franse grammatica vast? BijlesHuis heeft heel veel ervaren en gediplomeerde docenten Frans voor je beschikbaar. Graag helpen ze jou met 1-op-1 bijles Frans, zowel thuis als online.
