Het is vandaag 14 maart, dat betekent in wiskundeland maar één ding; feest! In de Verenigde Staten vieren verschillende wiskundeafdelingen van scholen π-dag door taart (pie) te eten. Helaas voor ons dat het woord ‘taart' niets met pi te maken heeft. Maar ons creatieve brein weet een uitstekend alternatief: pizza! Om π-dag te eren, schrijven we deze blog in teken van dit fascinerende getal. Maak of bestel een pizza en lees alle ins en outs over π.
Waarom pi-dag op 14 maart valt
Het is geen toeval dat pi-dag op 14 maart valt. In het Engels (en dus in Amerika) schrijft men bij het benoemen van de datum eerst de maand en dan de dag. Precies het tegenovergestelde hoe wij het in Nederland doen. Pi-dag is dus 3-14. Je weet inmiddels al waarom deze feestelijke dag op de 14e van maart valt: 3,14! Hét pi-getal. Maar het wordt nog mooier op het tijdstip 1:59pm. Dit betreffen namelijk de drie daaropvolgende cijfers.
Leuk weetje: Albert Einstein is op pi-dag geboren!
Wat is pi ook alweer ?
Even een korte opfriscursus: pi is de verhouding tussen de omtrek en de diameter van een cirkel.
Met andere woorden: het is een constante. Dat betekent dat pi altijd hetzelfde is voor cirkels, ongeacht de grootte. Bij zowel minipizza’s als een mega pizza is pi gelijk aan 3,1415926535 etc.
De historie van pi
De ‘geboorte’ van pi is naar schatting meer dan 4.000 jaar oud. De Egyptenaren en de Babyloniërs ontdekte een constante bij verhoudingen van de diameter en omtrek van cirkels. Hoe ze dit gegeven precies moesten duiden wisten ze nog niet. De Griek Archimedes ‘verbeterde’ het inzicht aan de hand van regelmatige n-hoeken. Vandaar dat pi ook wel de constante van Archimedes wordt genoemd.
Als we de etymologie (oorsprong van woorden) van pi onderzoeken komen we eveneens bij de Grieken uit. Pi (π) is namelijk een Griekse letter. En de woorden periferie en perimeter (omtrek) beginnen dus met de letter ‘π’.
De oneindigheid van pi
3,1415926535….En zo kun je tot in het oneindige doorgaan. Momenteel zijn er ruim 6 miljard cijfers achter de komma geregistreerd. Wiskundefanaten vinden het uitdagend om zo veel mogelijk cijfers achter de komma te berekenen. Er is zelfs een kampioen in genaamd Akira Haraguchi, die 14 jaar geleden 100.000 cijfers achter de komma uit zijn hoofd opnoemende. Hij had er 16,5 uur voor nodig. Doe jij het na?
Ezelsbruggetje
Om de cijfers van pi te onthouden, bestaat er een ezelsbruggetje:
"Yes I want a pizza, yesterday we wanted pizza, yes pizza!"
Deze zin is gemakkelijk in je hoofd te stampen. Eigenlijk ken je dan direct al de eerste 10 cijfers van pi. Het enige wat je nog te doen staat is de letters van de woorden tellen. YES = 3 letters, I = 1 letter, WANT = 4 letters enzovoorts. Deze letters komen dus exact overeen met de cijfers van pi: 3,1415926535. Handig toch, zo’n pizza?
Gelukkig is er nog een manier om de getallen te onthouden. Ditmaal door middel van een grappig lied . Dit lied leert je zelfs honderd getallen achter de komma!
Pi als inspiratiebron
- Wiskundige grootheid Ludolph van Ceulen droeg zijn leven op aan pi en berekende als eerst 35 decimalen achter de komma.
- Pi inspireerde ook menig muzikant. Kate Bush zong het lied 'Pi', dat gaat over een man die pi in een cirkel achternaloopt. Ook Michael Blake hechtte waarde aan pi en gaf elk cijfer van pi een nood. Op basis daarvan maakte hij een lied dat pi 'representeert'.
- Darren Aronofsky maakte een film genaamd ‘pi’. Hierin ontdekt een verwarde man dat het universum bestaat uit grote spiralen en patronen in precieze numerieke reeksen.
Pi-kenner
Nu je dit artikel op pi-dag hebt gelezen, ben je een echte pi-kenner! Alleen nog een pizza er bij en de dag is compleet. ;-) Verras vooral je vrienden, klasgenoten of wiskundeleraar met deze leuke feitjes en wie weet introduceer jij een jaarlijkse pi-dag op jouw school.
Moeite met wiskunde of pi in het bijzonder? Onze wiskundedocenten van BijlesHuis helpen jou altijd verder!
Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van onze nieuwste artikels! Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.
