Jezelf van feedback voorzien is minstens zo belangrijk als je bijlesstudent feedback geven. Om als docent constant te groeien is het zaak om stil te staan bij je eigen gedrag, manier van lesgeven en houding. Vooral als zelfstandige bijlesdocent ben je qua feedback vooral op jezelf aangewezen. Dit artikel toont hoe jij reflecteert volgens het model van Korthagen. Zo maak je kennis met jouw kwaliteiten en grenzen, zodat jij je leerlingen nóg beter begrijpt en kunt helpen. Haal het maximale uit jezelf én de leerling.
Definities van reflecteren
Dit zijn de vier meest gangbare definities van reflecteren:
- Het ontdekken van de achtergrond van je handelen. Met andere woorden: waarom heb je het op die manier gedaan? Bijvoorbeeld: Je bent naar de volgende opdracht gegaan, terwijl de leerling de betreffende opdracht nog niet snapte. Vraag jezelf af waarom je dat deed. Wat zat er achter? Ongeduld?
- Een actie met als hoofddoel bewustwording en inzicht krijgen in eigen handelen en gedrag om op die manier te verbeteren voor toekomstige situaties.
- Systematische denkpatronen toepassen om je bewust te zijn van je eigen functioneren. Dit alles met zelfontwikkeling als doel.
- In gesprek treden met jezelf om je eigen verantwoordelijkheid voor je groei in eigen handen te nemen.
Al deze vier definities samengevat: terugkijken op je handelen - er iets van leren – beter doen in de toekomst
Waarom reflecteren zo belangrijk is
Als bijlesdocent is het nuttig om regelmatig te reflecteren om zo je professionele en persoonlijke ontwikkeling in de gaten te houden en zo nodig bij te sturen. Het neemt weinig tijd in beslag, maar levert veel inzichten op. Ook op persoonlijk vlak is het vruchtbaar om een aantal minuten per dag na te denken waarom je zaken op een bepaalde manier uitvoerde. Het ordent en geeft rust in je hoofd.
De complexiteit van bijles geven is hoog: er is sprake van multidimensionaliteit, onvoorspelbaarheid en contextuele gebondenheid. Daarom is het belangrijk om regelmatig te reflecteren op je handelen:
- Multidimensionaliteit: Bijles heeft meerdere ‘dimensies’, zoals kennis overbrengen, relatie intact houden en plannen & organiseren.
- Onvoorspelbaarheid: Jouw reactie als docent kan anders overkomen op de leerling dan je bedoelde.
- Contextgebonden: Wat bij de ene leerling werkt, hoeft niet perse bij de andere leerlingen ook te werken. Er zijn tal van factoren waar je als docent rekening mee dient te houden zoals: intelligentieniveau, concentratieboog, gedrag etc.
Reflectie: 5 stappenplan
Hoe reflecteer je precies? Hierbij een aantal richtlijnen:
- Stel vast waarover je gaat reflecteren. Is het je persoonlijke functioneren of je beroepsmatig functioneren?
- Wees van daaruit specifiek, meetbaar en concreet.
- Structureer je zelfreflectie door de reflectiemethodiek van Korthagen (zie onderstaande afbeelding)
- Indien mogelijk: neem ook de feedback van anderen over jou mee.
De reflectiecirkel van Korthagen
Als steuntje in de rug is het aan te raden om de reflectiecirkel van Korthagen te gebruiken.
Stap 1: Ervaringen/handelen
Beschrijf de ervaring of handeling waarover je wil reflecteren duidelijk:
- Wat gebeurde er concreet?
- Wat wilde ik bereiken?
- Waar resulteerden mijn acties in?
Stap 2: Terugblik
Beschrijf wat er precies gebeurde met:
- Waar doelde ik op?
- Wat zag ik precies?
- Wat deed ik concreet?
- Wat dacht ik op dat moment?
- Wat voelde ik?
Stap 3: Bewustwording van essentiële aspecten
Herken essentiële aspecten van je handelen en krijg inzicht in het ‘waarom’ van je handelen:
- Wat betekent het voor mij dat ik zo handelde?
- Wat is het probleem?
- Wat is de oorzaak?
Stap 4: Alternatieven ontwikkelen
Bedenk alternatieven/oplossingen:
- Wat zijn de alternatieven?
- Wat zijn de voor- en nadelen van die alternatieven?
- Wat ga ik de volgende keer anders doen?
Stap 5: Uitproberen
Test jouw bedachte alternatieven uit.
- Wat ga ik proberen?
- Waar ga ik (extra) op letten?
Het fijne van deze reflectiecirkel is, dat je deze constant opnieuw kunt toepassen. Het werkt gemakkelijk, snel en effectief. Meer informatie vind je hier.
BijlesHuis helpt
Wist je dat jij en je leerling per les elkaar feedback kunnen geven via jouw docentenprofiel? Je bijlesstudent beoordeelt jou op attitude, communicatie, didactische vaardigheden en kennis op een schaal van 1-10. Vergeet niet de juiste vragen te stellen aan je leerlingen. Op deze manier til jij het bijlesniveau in no-time naar een hoger level.
Ben jij een gemotiveerde docent die graag aan de slag wil als bijlesdocent? Registreer je dan vandaag nog!
Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van onze nieuwste artikels! Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.
