Pik jij tijdens de bijles signalen op dat je leerling hoogbegaafd is? Dan is er een reële kans aanwezig dat dit daadwerkelijk het geval is. Er zijn namelijk ruim 58.000 kinderen van 4 tot 18 jaar hoogbegaafd in Nederland. De docent heeft dan als hoofdtaak om de betreffende student te blijven uitdagen. Hij/zij heeft extra lesstof en aandacht nodig waar in de klas lang niet altijd tijd voor is. Zo vraagt een hoogbegaafde leerling vaak meer en heeft hij/zij ook individuele begeleiding nodig voor extra verdieping.
Zo herken je een hoogbegaafd kind
Een IQ-test is een effectieve graadmeter om te zien of iemand daadwerkelijk hoogbegaafd is. Wanneer de leerling een minimale score van 130 haalt, is hij of zij hoogbegaafd. Toch is het nog maar de vraag of je daar blindelings vanuit moet gaan. Zonder een test te doen, hebben ervaren docenten vaak al een sterk vermoeden door gedrag en leergedrag. Wanneer je bijlesstudent ook nog aan de meerdere van de volgende kenmerken voldoet, weet je het vrijwel zeker:
- De leerling is buitengewoon geïnteresseerd in onderwerpen die hem boeien. Over deze onderwerpen heeft hij veel en gedetailleerde parate kennis. Hij blijft hierover doorvragen en ontdekt soms problemen die er niet zijn (kennishonger).
- Hij/zij had op zeer jonge leeftijd (kleuterschool) een razendsnelle taalontwikkeling. Denk aan werkwoorden op de juiste manier vervoegen, zeer grote woordenschat en zinnen goed opbouwen.
- Constructief denken is een vermogen dat je vaak ziet bij hoogbegaafde mensen. Ze bedenken creatieve oplossingen.
- De student denkt buitengewoon snel verder en ziet verbanden. Er is weinig uitleg nodig om een opdracht te doen snappen.
- Je merkt in alles dat een hoogbegaafde student meer uitdaging en autonomie nodig heeft. Zo kan de leerling weigeren bepaalde opdrachten te doen (omdat hij/zij het saai vindt) of hij/zij gaat te nonchalant om met zijn schoolwerk. Dit kan ervoor zorgen dat de leerling te snel is afgeleid. Soms zelfs met mindere resultaten als gevolg.
- Perfectionisme komt ook vaak voor bij hoogbegaafden. Daarentegen is zijn of haar lontje wel kort. Iets is of te gemakkelijk of te lastig. Het is zaak hier als docent een goede balans in te vinden.
- Door verveling en nonchalance, dagdroomt de leerling vaak.
- Contact leggen in groepen is niet het sterkste punt van een hoogbegaafd persoon. Dit kan buitensluiting tot gevolgen hebben. De andere kant van de medaille laat echter zien dat hoogbegaafden uitstekend kunnen observeren en vaak een goed gevoel voor humor hebben.
Wat betekent dat op school?
Hoogbegaafde leerlingen passen zich vanaf de kleuterklas aan. Ze gaan mee in het niveau van klasgenoten en beginnen zich daardoor te vervelen en gaan soms daardoor soms zelfs onderpresteren. In ons scholensysteem dat vooral op cijfers gericht is, vallen dit soort leerlingen lang niet altijd op. De lesstof is namelijk niet geschikt om te laten zien wat een hoogbegaafde leerling kan. Leren op je eigen niveau is voor ieder kind belangrijk, zeker voor hoogbegaafden. Persoonlijke bijles kan een fantastische uitkomst zijn voor deze leerlingen. Hij/zij kan eindelijk op haar eigen niveau uitgedaagd worden zonder zich te vervelen. Dit geeft ook zelfvertrouwen omdat de leerling merkt dat zij/hij meer kan.
Bijles geven aan een hoogbegaafde leerling
Deze tips helpen jou bij het begeleiden van een hoogbegaafde leerling:
- Zorg dat je begrip toont aan de leerling.
- Bijles op maat met de nodige verdieping is een must. Anders haakt hij/zij snel af.
- Schakel over naar ander werk als het voorgaande af is. Blijf niet te lang bij een gedeelte.
- Geef niet meer werk mee, maar moeilijker werk. Dit daagt uit.
- Geef aan dat succesvol leren afhankelijk is van talent, inzet en strategie.
- Communiceer goed met de ouders om misverstanden te voorkomen. Het is belangrijk dat jullie op een lijn zitten.
- Blijf hem/haar constant uitdagen. Denk aan verdiepende lesstof, tweetalig onderwijs etc.
- Blijf niet steken bij theorie, maar laat hem/haar ook eens wat praktisch doen. Bijvoorbeeld het in elkaar zetten van een computer of een robot.
Dit kun je beter niet doen bij een hoogbegaafde leerling:
- Toon begrip in plaats van te aan te kaarten dat hij dingen niet doet zoals andere leerlingen.
- Twijfel niet als je iets niet weet. Wees open en transparant. Je leerling vindt dat alleen maar fijn.
- Hoogbegaafdheid betekent niet dat een leerling alles kan. Blijf dus scherp en ontdek waar hij/zij aan toe is.
- Ontwijk nooit vragen. Ook niet als deze confronterend zijn. Speel open kaart en jullie band zal alleen maar beter worden.
Ben jij ouder of leerkracht van een hoogbegaafde leerling en is individuele begeleiding een volgende stap? Dan stelt BijlesHuis jullie graag een docent voor met veel ervaring. Ben jij zelf docent en voldoe je aan de juiste eigenschappen? Registreer je dan vandaag als lesgever!
Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van onze nieuwste artikels! Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.
