Is het nou organise of organize? Grey of gray?
Goed nieuws: allebei de schrijfwijzen zijn correct! Maar de eerste variant is Brits-Engels en de tweede variant is Amerikaans-Engels. In het dagelijks leven worden we met allebei de vormen geconfronteerd. Maar wat is dan precies het verschil tussen Brits- en Amerikaans-Engels? En hoe zijn deze verschillen ontstaan? BijlesHuis neemt je mee op een tijdreis samen met Noah Webster, een Amerikaanse spellinghervormer.
Hoe zijn de verschillen ontstaan?
Eerst een kleine geschiedenisles: De Verenigde Staten van Amerika waren van de 16e tot de 18e eeuw een kolonie van Engeland. Hierdoor namen de meeste inwoners van de kolonie de Engelse taal over. Om zich beter te onderscheiden van Engeland besloten de Amerikanen de taal een beetje aan te passen. Dit werd vooral van belang nadat de kolonie onafhankelijk werd aan het einde van de 18e eeuw.
In Engeland werd het Britse woordenboek door een aantal geleerden uit Londen samengesteld. In de Verenigde Staten werd het woordenboek door slechts één persoon geschreven: Noah Webster.
Noah Webster was een leraar. Hij vond het niet kunnen dat de kinderen moesten leren met boeken uit Engeland. Daarom begon hij A Grammatical Institute of the English Language te schrijven. Hieruit ontstond vervolgens het Amerikaanse woordenboek.
De verschillen tussen het Brits- en Amerikaans-Engels
Er zijn drie groepen te onderscheiden wanneer je denkt aan de verschillen tussen Brits-Engels (BE) en Amerikaans-Engels (AE):
- Verschillende spelling
- Verschillende woorden met dezelfde betekenis
- Dezelfde woorden met een verschillende betekenis
‘Organise’ (BE) vs. ‘Organize’ (AE)
Misschien is het je opgevallen dat Amerikaans-Engelse woorden vaak korter zijn dan Brits-Engelse woorden. Denk bijvoorbeeld aan color (AE) vs. colour (BE), aan traveling (AE) vs. travelling (BE) en aan encyclopedia (AE) vs. encyclopaedia (BE). Soms worden in Amerikaans-Engels ook de laatste letters weggelaten. Zo schrijven de Engelsen bijvoorbeeld monologue, maar is het monolog in het Amerikaans-Engels.
Behalve letters wegnemen, hebben letters soms ook een andere volgorde. Is het bijvoorbeeld centre en metre (BE) of center en meter (AE)?
In sommige gevallen hebben de Amerikanen één of meerdere letters veranderd. Zo schrijven ze bijvoorbeeld organize en gray, terwijl de Engelsen organise en grey schrijven.
Maar waarom dan al die aanpassingen? Wie heeft dat bedacht? Noah Webster! Hij wilde de taal niet alleen onderscheiden van het Brits-Engels, maar ook het gebruik ervan makkelijker maken. Zijn doel was om de woorden te schrijven zoals je ze hoort. Daarom is het Amerikaans-Engels soms wat makkelijker te spellen dan het Brits-Engels.
Overeenkomsten en verschillen in betekenis
Er zijn ook nog een paar andere verschillen tussen Brits- en Amerikaans-Engels. Zo worden er verschillende woorden gebruikt die hetzelfde betekenen, zoals: lift (BE) vs. elevator (AE), queue (BE) vs. line (AE) en film (BE) vs. movie (AE).
Maar… waarom dan!?
Hiervoor komen we opnieuw terug bij Noah Webster. Het Brits-Engels heeft een heleboel invloeden uit naburige landen zoals uit het Frans en het Duits, terwijl het Amerikaans-Engels dat veel minder heeft. Noah Webster zocht zijn inspiratie ergens anders: hij bedacht zelf nieuwe woorden, los van het Brits-Engels. Kijk bijvoorbeeld naar de vertaling van voetpad: sidewalk (AE) in tegenstelling tot pavement (BE), of het Engelse woord voor stinkdier: skunk.
Behalve de verschillende woorden met dezelfde betekenis, bestaat ook het omgekeerde. Er zijn een aantal woorden die zowel in het Brits-Engels als in het Amerikaans-Engels bestaan, maar een verschillende betekenis hebben.
Het leeuwendeel van deze woorden is heel onschuldig, maar soms veroorzaken ze toch wat verwarring. Zo ken je misschien het woordje football wat in Brits-Engels voetbal betekent, maar rugby in het Amerikaans-Engels. Of denk aan chips, wat in het Amerikaans-Engels hetzelfde betekent, maar in het Brits-Engels wordt gebruikt voor patat.
Hier zijn nog veel meer voorbeelden van de verschillen tussen Brits-Engels en Amerikaans-Engels!
Wist je dat…
Noah Webster ook woorden heeft bedacht die niet in het Amerikaans-Engelse woordenboek zijn terechtgekomen?
Zoals eerder genoemd, wilde Noah Webster het Amerikaans-Engels vergemakkelijken door alles te spellen zoals het werd uitgesproken. Zodoende heeft hij een aantal voorstellen gemaakt die het uiteindelijk niet hebben gehaald. Hier heb je een paar voorbeelden:
Can you beleev that my dawter burned her tung while drinking soop made by a masheen on the iland with all the other wimmin?
Kun jij het je voorstellen…? 🤯
Wil je bijles Engels? Of zoek je studiebegeleiding voor een ander vak? Contacteer vrijblijvend BijlesHuis en wij zorgen voor een oplossing op maat.
Word je graag op de hoogte gehouden van onze nieuwste artikelen? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief! No worries, je krijgt geen reclame toegestuurd.
